Vitamin A là vitamin cần thiết cho sự phát triển sức khoẻ và các chức năng bình thường của mô bề mặt như biểu mô của da và niêm mạc trong đó có các mô của đôi mắt. Thiếu vitamin A gây ra rất nhiều hệ quả nguy hiểm trong đó có bệnh khô mắt ở trẻ.
Bạn đang đọc: Thiếu vitamin A và nguyên nhân gây bệnh khô mắt ở trẻ em
Khô mắt do thiếu vitamin A ở trẻ được xem là biểu hiện sớm và đặc hiệu của một bệnh toàn thân do việc thiếu vitamin A gây ra bao gồm: Tổn thương ở kết mạc, giác mạc và võng mạc… rất thường gặp ở trẻ em dưới 3 tuổi. Bên cạnh đó, thiếu vitamin A làm cho trẻ chậm lớn, dễ mắc các bệnh nhiễm trùng và tăng nguy cơ tử vong. Thiếu vitamin này còn gây khô mắt ở trẻ, khi không phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn tới hậu quả nghiêm trọng là mù loà.
Những biến đổi của mắt do thiếu vitamin A bao gồm nhiều mức độ khác nhau cụ thể như: Khô kết mạc – biểu hiện tình trạng thiếu vitamin A nhẹ, khô giác mạc – thường biểu hiện thiếu vitamin A ở mức độ nặng hơn, khô nhuyễn giác mạc là hình thái trầm trọng nhất ở mắt có thể làm tiêu giác mạc và thường dẫn đến mù loà vĩnh viễn. Hãy cùng tìm hiểu về thiếu vitamin A và nguyên nhân gây bệnh khô mắt ở trẻ em qua bài viết này nhé!
Thiếu vitamin A gây khô mắt ở trẻ
Contents
Thiếu vitamin A và nguyên nhân gây bệnh khô mắt ở trẻ em
Trên thế giới mỗi năm có khoảng 500 nghìn trẻ bị mù lòa và khoảng 40 triệu trẻ em bị thiếu hụt vitamin A ở mức độ nhẹ và vừa. Tại Việt Nam chúng ta, có khoảng 0,7% trẻ em bị khô mắt do thiếu hụt vitamin A, có khoảng 70 nghìn trẻ em có triệu chứng thiếu vitamin A và có khoảng 4.400 trẻ bị mù lòa. Tại các bệnh viện, cũng rất thường gặp trẻ em bị suy dinh dưỡng có dấu hiệu thiếu vitamin A.
Vitamin A tham gia vào quá trình tăng trưởng và phát triển ở trẻ em. Nếu cơ thể thiếu vitamin A, trẻ kém ăn và chậm lớn. Khi loại vitamin này kết hợp với một số protein đặc hiệu sẽ tạo thành Rhodopsin, cần thiết cho sự nhìn khi thiếu ánh sáng, do đó biểu hiện sớm của bệnh ở trẻ là giảm khả năng thích nghi với bóng tối.
Không những thế, vitamin A tham gia vào quá trình biệt hóa các tổ chức biểu mô như ở khí quản, da và ruột non. Khi thiếu vitamin A xảy ra, sản xuất các niêm dịch giảm, khô và sừng hóa các niêm mạc dạ dày, thực quản và phế quản, biểu mô kết mạc, giác mạc và tuyến lệ bị sừng hóa… dẫn đến khô mắt.
Thiếu vitamin A và nguyên nhân gây bệnh khô mắt ở trẻ em
Nguyên nhân thiếu vitamin A ở trẻ em
Do cung cấp thiếu vitamin A cho cơ thể trẻ em
- Trẻ ăn quá nhiều bột gạo nhưng không có dầu mỡ.
- Trẻ được nuôi nhân tạo bằng sữa bò tách bơ.
- Trẻ ăn ít rau quả và thức ăn động vật có nhiều vitamin A.
Do sự hấp thu kém của cơ thể trẻ
- Trẻ em khi bị bệnh tiêu chảy kéo dài.
- Trẻ em mắc các bệnh gan và mật như: Suy gan và tắc mật.
- Trẻ em bị suy dinh dưỡng nặng.
- Trẻ em bị các bệnh về nhiễm khuẩn: Sởi và lỵ.
Điều kiện thuận lợi gây thiếu vitamin A ở trẻ
- Thiếu vitamin A do ở trẻ nhỏ có nhu cầu cao gấp 5 đến 6 lần so với trẻ lớn và người trưởng thành.
- Thiếu vitamin A do trẻ nuôi nhân tạo, trẻ bị suy dinh dưỡng và bị bệnh nhiễm khuẩn.
Triệu chứng thiếu Vitamin A ở trẻ em
Triệu chứng toàn thân khi trẻ thiếu vitamin A
- Khi thiếu vitamin A, trẻ thường mệt mỏi, kém ăn và chậm lớn.
- Da và tóc trẻ khô thậm chí dễ gãy rụng.
- Trẻ dễ bị bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp và dễ bị rối loạn tiêu hoá.
Tìm hiểu thêm: Maxitrol có dùng được cho bà bầu không? Cần lưu ý gì khi sử dụng Maxitrol?
Khi thiếu vitamin A, trẻ thường mệt mỏi, kém ăn và chậm lớnTriệu chứng tại mắt khi thiếu vitamin A
Quáng gà ở trẻ
Quáng gà là dấu hiệu sớm nhất của việc thiếu vitamin A tại mắt. Do việc giảm cung cấp vitamin A đến những tế bào hình que của võng mạc, từ đó làm giảm khả năng thích nghi với bóng tối. Biểu hiện cụ thể như khi chập choạng tối, trẻ thường không nhìn thấy rõ, hãy vấp ngã, phải lần mò theo tường và không nhận biết được người quen…
Khô kết mạc và khô giác mạc
Khi màng tiếp hợp bị khô, không bóng ướt như bình thường, khi kết mạc dày lên có nếp nhăn đổi màu xám nhạt, vàng nhạt hoặc nâu sẫm là triệu chứng của việc thiếu vitamin A.
Giác mạc bị khô sẽ mất bóng sáng, mờ đục như màn sương phủ, thường bắt đầu từ phần dưới của giác mạc.
Vệt Bitot
Vệt Bitot là những vệt trắng và bóng trên màng tiếp hợp, có hình tam giác do biểu mô bị dày lên, bong vẩy ở cả 2 phía của mắt.
Bên cạnh đó, việc thực hiện các xét nghiệm tại bệnh viện có thể phát hiện việc cơ thể trẻ thiếu vitamin A, cụ thể:
- Hàm lượng vitamin A trong máu của trẻ giảm dưới 10μg% (bình thường 20 đến 50μg%).
- RBP trong máu trẻ giảm (bình thường 20 đến 30μg/ml).
Điều trị và phòng ngừa thiếu vitamin A ở trẻ em
Chú ý, chỉ có bác sĩ mới được chỉ định cho trẻ bổ sung vitamin A. Bên cạnh đó, khi dùng vitamin A phải theo dõi cẩn thận trường hợp trẻ ngộ độc vitamin A với những biểu hiện như trẻ nôn ói, chóng mặt, đau đầu, tăng bài tiết mồ hôi, thóp trẻ có dấu hiệu căng phồng, nhìn đôi, miệng lưỡi sưng tấy, chảy máu, vàng da và kém ăn… Khi ngộ độc vitamin A, các xét nghiệm tại bệnh viện sẽ thấy giảm prothrombin, tăng canxi và lipid máu. Dưới đây là những cách điều trị cũng bổ sung vitamin A cho trẻ tại bệnh viện:
Điều trị và phòng ngừa thiếu vitamin A ở trẻ em
Bổ sung vitamin A ở trẻ bằng đường uống
Tại bệnh viện khi xác định trẻ em bị thiếu vitamin A, bác sĩ có thể chỉ định bổ sung vitamin A bằng đường uống với liều và lượng cụ thể.
>>>>>Xem thêm: Xét nghiệm Anti Phospholipid IgM là gì?
Bác sĩ có thể chỉ định bổ sung vitamin A bằng đường uống với liều và lượng cụ thểBổ sung vitamin A ở trẻ bằng đường tiêm
Bên cạnh đó, một số trẻ có thể được chỉ định tiêm bắp sâu với liều bằng 1/2 so với liều uống. Tuy nhiên, với phương pháp này cũng được chỉ định của bác sĩ, thường dành cho những trẻ bị bệnh gan và mật, rối loạn tiêu hoá kéo dài hoặc nôn nhiều.
Bổ sung vitamin A ở trẻ bằng thuốc nhỏ mắt
Nhỏ dung dịch có thành phần chloramphenicol 0,4% hoặc vitamin A tan trong nước theo đúng hướng dẫn của bác sĩ điều trị.
Phòng bệnh thiếu vitamin A gây khô mắt ở trẻ em
- Đối với mẹ bầu khi mang thai và cho con bú, cần bổ sung nhiều thức ăn giàu vitamin A.
- Đối với trẻ sơ sinh, nên cho trẻ bú sớm nhất có thể sau khi trẻ chào đời và nên bú sữa mẹ hoàn toàn trong 4 đến 6 tháng đầu đời. Trong điều kiện có thể, có thể cho trẻ bú mẹ từ 18 đến 24 tháng tuổi.
- Đối với trẻ đã ăn dặm, mẹ nên bổ sung những thực phẩm giàu vitamin A vào thực đơn ăn uống của trẻ.
Hoàng Yến
Nguồn tham khảo: Tổng hợp
Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể