Bệnh viêm mạch do ban xuất huyết Schonlein Henoch là bệnh phổ biến thời thơ ấu. Trong bài viết hôm nay, hãy cùng Kenshin tìm hiểu về loại bệnh này để kịp thời điều trị và phòng ngừa biến chứng, đặc biệt là ở trẻ em.
Ban xuất huyết Schonlein Henoch được hiểu là một loại bệnh về viêm mạch máu nhỏ có liên quan đến mạch máu tổng quát của toàn cơ thể. Bệnh sẽ thường liên quan đến các mạch máu nhỏ không chỉ ở trên da, đường tiêu hóa mà còn thận và khớp. Dẫu vậy, xuất huyết Schonlein Henoch hiếm khi ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương và phổi.
Xuất huyết Schonlein Henoch là gì?
Bệnh ban xuất huyết Schonlein Henoch hay bệnh viêm mạch do IgA sẽ thường gây nên tình trạng chảy máu bên trong các mao mạch ở ruột, thận, da hay các khớp xương. Viêm mạch IgA được nghiên cứu nhận định là một rối loạn đa hệ thống được đặc trưng bởi ban xuất huyết có thể sờ thấy hoặc xuất hiện thêm các tình trạng khác như viêm khớp, viêm cầu thận và các biểu hiện đường tiêu hóa.
Biểu hiện đặc trưng nhất của loại bệnh này chính là phát ban tím ở mông và cẳng chân. Trong một số trường hợp ở các bệnh nhân mắc bệnh thận sẽ còn xuất hiện thêm tình trạng đau bụng và đau xương khớp.
Bệnh viêm mạch xuất huyết Schonlein Henoch thường gặp nhiều nhất ở trẻ em, độ tuổi từ 3 đến 10 và rất hiếm gặp ở người lớn. Hầu hết các trường hợp nhiễm bệnh đều vào mùa đông, hiếm khi xuất hiện ở mùa hè. Bệnh có thể tự hồi phục, tuy nhiên vì nó có sự ảnh hưởng đến nhiều bộ phận trong cơ thể như hệ tiêu hóa, khớp, da,… nên cần thăm khám và điều trị kịp thời để tránh biến chứng nguy hiểm.
Trẻ em khi mắc phải bệnh viêm mạch do IgA có thể gây ra nhiều nguy cơ mắc phải các bệnh lý nghiêm trọng khác. Một trong số đó chính là nhiễm trùng đường hô hấp, nhiễm siêu vi hoặc vi khuẩn. Tùy theo độ tuổi mà các đặc điểm lâm tràng và mức độ nghiêm trọng của bệnh sẽ có sự khác nhau.
Nguyên nhân và triệu chứng gây nên bệnh
Nguyên nhân gây bệnh
Bệnh viêm mạch xuất huyết Schonlein Henoch là một hội chứng viêm các mạch máu nhỏ liên quan đến các mạch nhỏ của da, đường tiêu hóa, thận và khớp. Hiện nay, nguyên nhân gây ra căn bệnh này chưa được xác định rõ ràng. Thế nhưng, qua quá trình nghiên cứu và tìm hiểu, nhiều nhà khoa học đã tìm ra được các yếu tố có thể gây ra tình trạng viêm mạch, đó là:
- Nhiễm trùng đường hô hấp do vi khuẩn và virus.
- Sử dụng các loại thuốc kháng sinh.
- Người bệnh mắc bệnh tả, thương hàn, bệnh sởi.
- Do tiêm ngừa.
- Bị côn trùng cắn, thời tiết trở lạnh thất thường hoặc tiếp xúc lâu dài với hóa chất.
Mặc dù có nhiều yếu tố gây nhiễm trùng và các hóa chất đã được chứng minh có liên quan, nhưng nguyên nhân cơ bản của bệnh vẫn chưa được rõ ràng.
Triệu chứng phổ biến của bệnh
Bệnh viêm mạch xuất huyết Schonlein Henoch ban đầu xuất hiện các tình trạng như chán ăn, sốt hay nhức đầu. Về sau, bệnh sẽ có thêm nhiều triệu chứng khác như phát ban (thường ở chân), đau bụng, nôn mửa và đau các khớp mắt cá nhân, đầu gối. Ngoài ra còn có thể bị phù nề dưới da hoặc phù nề tinh hoàn.
Ngoài ra, ba mẹ có thể lưu ý đến một số triệu chứng rõ rệt sau:
- Xuất hiện các ban xuất huyết có màu tím giống như vết bầm ở mông, bàn chân và cẳng chân. Ở một số trường hợp, các nốt ban còn có ở vùng mặt, cánh tay hay toàn thân.
- Đau khớp, sưng khớp ở đầu gối hoặc mắt cá chân. Thông thường, tình trạng đau này có thể xuất hiện trước khi cơ thể phát ban từ 1 – 2 ngày. Sau đó, chúng sẽ giảm dần và biến mất mà không để lại tổn thương lâu dài.
- Trẻ nhỏ bị ban xuất huyết Schonlein Henoch dễ gặp các vấn đề về tiêu hóa như buồn nôn, nôn mửa, đau bụng hoặc đại tiện ra máu. Các triệu chứng này thường xuất hiện trong vòng 8 ngày sau khi trẻ phát ban.
- Tiểu ra máu cũng là triệu chứng cảnh báo cơ thể bị bệnh viêm mạch máu IgA. Tỷ lệ xuất hiệu triệu chứng này ở người là từ 20 – 50%. Vì có mức độ phổ biến không cao, nên người bệnh thường khó nhận biết đây là triệu chứng của bệnh cho đến khi họ xét nghiệm nước tiểu.
Khi bị ban xuất huyết Schonlein Henoch, sức khỏe của người bệnh sẽ bị ảnh hưởng. Trong đó, ảnh hưởng nghiêm trọng đến ruột hoặc thận, người bệnh cần được thăm khám ngay, hoặc tốt nhất là nên kiểm tra sức khỏe khi thấy có biểu hiện phát ban.
Bệnh viêm mạch xuất huyết Schonlein Henoch có nguy hiểm không?
Hầu hết các trường hợp bị ban xuất huyết Schonlein Henoch đều có thể tự hồi phục và cải thiện trong vòng vài tuần mà không để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng. Tuy nhiên, bệnh sẽ rất dễ tái phát, đặc biệt là với trẻ em. Rất may, các đợt tái phát sau của trẻ sẽ có xu hướng nhẹ hơn so với lần đầu nhiễm bệnh.
Dẫu cho bệnh viêm mạch xuất huyết Schonlein Henoch có tỷ lệ hồi phục cao và tái phát nhẹ nhưng bệnh vẫn sẽ có thể gây nên các biến chứng nguy hiểm sau:
- Tổn thương thận: Do có sự ảnh hưởng đến thận, vì thế sức khỏe thận của người bệnh có thể gặp nguy hiểm. Tình trạng thận hư, tiểu ra máu hay tăng huyết áp là những nguy cơ hình thành sau khi khỏi bệnh. Do đó, nếu bạn là người có tiền sử bệnh thận cần đặc biệt chú ý trong quá trình điều trị.
- Đường ruột bị tắc nghẽn: Ban xuất huyết Schonlein Henoch còn có thể gây ra các triệu chứng về rối loạn đường ruột hoặc đường ruột bị tắc nghẽn. Khi bệnh, lượng máu đến ruột giảm sút nghiêm trọng dẫn đến tăng nguy cơ viêm ruột, viêm tuyến tụy.
- Tình trạng cao huyết áp khi đang mang thai: Phụ nữ bị bệnh viêm mạch xuất huyết Schonlein Henoch thời thơ ấu có thể bị tình trạng tăng huyết áp khi mang thai trong tương lai. Vì thế khi thăm khám, bạn cần báo với bác sĩ để có phác đồ điều trị phù hợp.
Chẩn đoán và điều trị bệnh viêm mạch do IgA
Chẩn đoán bệnh viêm mạch xuất huyết Schonlein Henoch có thể dựa vào các triệu chứng đã được nêu ở phần trên. Bên cạnh đó, việc tiến hành thực hiện thêm các xét nghiệm cũng sẽ giúp các bác sĩ và người bệnh dễ dàng chẩn đoán bệnh rõ ràng hơn. Điều này sẽ giúp ích rất nhiều cho việc điều trị bệnh sau này. Thông thường, người bệnh sẽ được chỉ định thực hiện các xét nghiệm như:
- Xét nghiệm máu.
- Xét nghiệm nước tiểu.
- Sinh thiết da để thấy rõ sự hiện diện của IgA trong các mao mạch.
- Sinh thiết thận.
- Siêu âm vùng bụng.
Bệnh viêm mạch xuất huyết Schonlein Henoch thường sẽ có cải thiện trong vòng từ 1 – 8 tuần mà không ảnh hưởng lâu dài cho sức khỏe. Việc điều trị chủ yếu làm giảm các triệu chứng và phòng ngừa biến chứng cho người bệnh. Chẳng hạn như nghỉ ngơi nhiều hơn, dùng các loại thuốc kháng viêm theo chỉ định từ bác sĩ cũng như thực hiện các xét nghiệm nếu cần.
Trong một số trường hợp, trẻ bị ban xuất huyết Schonlein Henoch cần được nhập viện ngay nếu như xuất hiện những biểu hiện như đau bụng, xuất huyết tiêu hóa hay viêm loét nặng trên da.
Bệnh viêm mạch do IgA là một dạng rối loạn viêm mạch do xuất huyết Schonlein Henoch. Phần lớn các trường hợp đều có thể phục hồi sau tối đa 8 tuần. Tuy vậy, người bệnh không nên quá chủ quan trong việc thăm khám, điều trị vì dễ gây nên các biến chứng nguy hiểm.
Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể
